Η προσφορά της φιλοσοφίας
Θεωρώ πως η σπουδαιότερη προσφορά της φιλοσοφίας επικεντρώνεται στην έρευνα περί του τρόπου του νοείν ή περί του οργάνου όπως συνήθως λέγεται από την εποχή του Αριστοτέλη.
Η φιλοσοφία δίνει μέσα από αυτή την έρευνα το εργαλείο έρευνας στην επιστήμη υπό το πρίσμα του οποίου τίθενται όλα τα υπό εξέταση φαινόμενα.
Με την σειρά της βέβαια η επιστήμη έχει την δυνατότητα να ελέγξει τον τρόπο που παραδίδει η φιλοσοφική έρευνα.
Για παράδειγμα η επιστήμη μπορεί να αποφανθεί αν το Α είναι αναλλοίωτο ή μεταβαλλόμενο και υπό ποίες συνθήκες ή αιτίες ή αν το Α μπορεί να τεθεί χωρίς παν μη Α κλπ , εννοώντας Α ένα οποιοδήποτε φαινόμενο ή πράγμα επιλογής και εστίασης της έρευνας.
Ο ρόλος της φιλοσοφίας, εφόσον ερευνήσει τον τρόπο του νοείν, δεν είναι να κλείσει τον κύκλο δημιουργώντας ένα κλειστό σύστημα, αλλά να ορίσει τα όρια της γνώσης και την δυνατότητα της νόησης να γνωρίζει τι και σε ποιο βάθος.
Με αυτή την αρχή η φιλοσοφία προτείνει ένα κόσμο ανοικτό προς την γνώση και την έρευνα και μια κοινωνία που δεν υπόκειται στην εξουσία κλειστών συστημάτων ή δογμάτων που της επιβάλλουν μιαν αλήθεια αδιαμφισβήτητη.
Η θέση αυτή καθιστά την φιλοσοφία αναζητητική και μαχόμενη ενάντια σε κάθε μορφή τυραννίας.
Δεν μπορεί να υπάρξει φιλοσοφία εφόσον σιγεί ενώπιον της τυραννίας ή συμβιβάζεται καθ’ οινδήποτε τρόπο. Η φιλοσοφία ή είναι λόγος ελευθερίας ή είναι ένα τίποτα.
Έτσι μεταβαίνουμε σε ένα άλλο τομέα που η φιλοσοφία έχει να προσφέρει πολλά και αυτός είναι ο τομέας που αφορά στις αρχές που ρυθμίζουν τις σχέσεις των ανθρώπων.
Η φιλοσοφία οφείλει να ερευνήσει την καταγωγή , το νόημα και την αλήθεια πασών των αρχών και αξιών που διέπουν αυτές τις σχέσεις στην πολιτική κοινωνία.
Πάνω σε αυτές τις ρυθμιστικές αρχές στηρίζονται οι θεσμοί της πολιτικής κοινωνίας και αν αυτές οι αρχές δεν εδράζονται στην αλήθεια της φύσης και της πραγματικότητας του ανθρώπου τότε οι θεσμοί γίνονται δεσμωτήρια της ανθρώπινης ύπαρξης.
Κατά βάθος εκείνο που αναζητά η φιλοσοφία είναι τι είναι το πραγματικό , τί είναι το όν και πως προσεγγίζεται και μέχρι ποίου βαθμού ώστε επί αυτού να στηριχθεί η ζωή μας στην πολιτική της κατάσταση.
Διότι αν πραγματικό είναι αυτό που ορίζει ο εξουσιαστής , ο ιερέας , ο πολιτικός προπαγανδιστής, τότε θα καταλήξουμε σε μια κοινωνία με ιεροεξεταστές και βασανιστές και πολιτικούς ψυχίατρους.
Η ελευθερία της ανθρώπινης ύπαρξης δεν δίδεται χαρισματικά σε κανένα . Εκπορεύεται από την δυνατότητα της γνώσης και κατακτάται με τον αγώνα ενάντια στην αυθαιρεσία και τον εξουσιασμό.
Για αυτή την ελευθερία μάχεται η φιλοσοφία.
(Για περισσότερα παραπέμπω στο έργο μου Τρόπος και Είναι).
Λουκάς Σταύρου