Τα λάθη των ημετέρων δυνάμεων και η ήττα του 1974
Η Κύπρος μετά τα γεγονότα του 1963 ακολούθησε λάθος πορεία. Οι ηγέτες αλλά και η διανόηση του έθνους δεν είχαν κατανοήσει τα γεγονότα που στη πράξη άλλαξαν το δικοινοτικό κράτος της Ζυρίχης και έδωσαν ένα νέο κράτος που το συνταγματικό του υποκείμενο δεν εδραζόταν στην δικοινοτικότητα και τις δομές της μητε στις συνθήκες εγγυήσεως και συμμαχίας οι οποίες αποδείχθηκαν στη πράξη συνθήκες παρέμβασης και κατάλυσης της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το δίκαιο της ανάγκης επέβαλε αυτή την μετάβαση όμως ελλείψη πολιτικής βούλησης δεν επεκτάθηκε και δεν εφαρμόστηκε σε όλα τα πεδία της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής.
Το 1963 καταργήθηκε στη πράξη το δικοινοτικό κράτος της Ζυρίχης και αν το είχαν κατανοήσει οι κρατούντες δεν θα έμπαιναν στην διαδικασία της συγχώρεσης των τουρκοκυπρίων συνεργατών του τουρκικού επεκτατισμού και της επανόδου τους στις δομές του κράτους με πολλαπλάσια δικαιώματα που θα αποτελούσαν ένα βήμα μπροστά στον τουρκικό επεκτατισμό του οποίου οι τουρκοκύπριοι κατέστησαν πειθήνια όργανα.
Η κατάσταση αυτή της αδυναμίας κατανόησης των γεγονότων και χάραξης της δέουσας πολιτικής γραμμής δημιούργησε μια δικαιολογημένη ανησυχία και αβεβαιότητα για το μέλλον της πατρίδος η οποία εκδηλώθηκε με την εμφάνιση της ΕΟΚΑ Β.
Η ΕΟΚΑ Β δεν είχε πολιτική πρόταση ολοκληρωμένη αλλά έδρασε ως μοχλός πίεσης στην τότε ηγεσία με την ελπίδα να την οδηγήσει στην ορθή πορεία που και η ίδια η οργάνωση δεν μπορούσε να περιγράψει με σαφήνεια τα βήματα της.
Η ΕΟΚΑ Β ήταν μια α-πολιτική αντίσταση και αυτός ήταν και ο λόγος που η ένοπλη δράση της ήταν απαράδεκτα επιεικής κατά των κρατούντων. Χωρίς πολιτική καθοδήγηση η ένοπλη δράση δεν αποδίδει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Στο πολιτικό κενό που υπήρχε, παρενέβη και η στρατιωτική κυβέρνηση της Ελλάδος η οποία με το άφρον πραξικόπημα που διενήργησε ολοκλήρωσε την καταστροφή.
Λέγω άφρον το πραξικόπημα διότι δεν είχε πολιτικό σκοπό να επιτελέσει. Διότι αν ήθελε να κάνει την ένωση θα το ανακοίνωνε από την πρώτη στιγμή και θα ελάμβανε και τα αναγκαία μέτρα ασφαλείας από εξωτερικές επεμβάσεις και κυρίως από την Τουρκία.
Το συμπέρασμα είναι πως όλες οι ημέτερες δυνάμεις που δρούσαν τότε στην σκηνή της ιστορίας είχαν τα λάθη τους. Και τα λάθη συγκρουόμενα μεταξύ τους παρήγαγαν την οδυνηρή καταστροφή του 1974.
Για να πάμε μπροστά και να αλλάξουμε τα δεδομένα της κατοχής και της υποταγής των κρατούντων σε αυτή, πρέπει να δούμε τα γεγονότα με πνεύμα κριτικής και να επισημάνουμε τα λάθη όλων ώστε να απελευθερωθούμε από παλαιά πάθη και έριδες.
Λάθος είχαν οι κρατούντες. Λάθος είχε η ΕΟΚΑ Β , λάθος είχε η στρατιωτική κυβέρνηση της Ελλάδος, λάθος είχαν οι πολιτικοί που τους διαδέχτηκαν.
Όλα αυτά τα λάθη ήταν απότοκος της έλλειψης εθνικής στρατηγικής στο μεγάλο θέμα της Κύπρου, μια έλλειψη που εξακολουθεί να υφίσταται και να προδιαγράφει ζοφερόν μέλλον για τον κυπριακό ελληνισμό.
Αυτά τα λάθη αξιοποίησε η Τουρκία σε συνεργασία με τους λοιπούς εχθρούς του ελληνισμού και πέτυχε να εισβάλει στη Κύπρο και να σχεδιάζει με άνεση την επέκταση του ελέγχου της σε ολόκληρη την Κύπρο.
Λουκάς Σταύρου